کد مطلب:173177 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:132
اهمیت شناخت امام
در این فراز از زیارت، مهم ترین نعمتی را كه خداوند به ارادتمندان خاندان نبوت عطا فرموده، مورد قدردانی قرار می گیرد.
زایر تقاضا می كند كه این نعمت از او سلب نشود، چرا كه مهم ترین سؤال در قیامت، از همین نعمت است. خداوند می فرماید:
(ثم لتسألن یومئذ عن النعیم)؛ [1] آن گاه از نعمت ها شما را در آن جا باز می پرسند.
ابوحنیفه از امام صادق علیه السلام درباره ی تفسیر این آیه سؤال كرد.
امام صادق علیه السلام سوال را به او برگرداند و فرمود:
به عقیده ی تو نعیم چیست؟
عرض كرد: غذا است و طعام و آب خنك.
حضرت فرمود:
اگر خدا بخواهد تو را روز قیامت در پیشگاهش نگه دارد تا از هر لقمه ای كه خورده ای و هر جرعه ای كه نوشیده ای از تو سؤال كند باید بسیار درآن جا بایستی!
عرض كرد: پس نعیم چیست؟
حضرت فرمود:
ما اهل بیت هستیم كه خداوند به وجود ما به بندگانش نعمت داده و میان آن ها بعد از اختلاف الفت بخشیده، دل های آنان را به وسیله ی ما به هم پیوند داده و برادر خود ساخته، بعد از آن كه دشمن یكدیگر بودند و به وسیله ی ما آن ها را به اسلام هدایت كرده است. آری! «نعیم» همان پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم و خاندان او است. [2] .
در تفسیر نمونه آمده است:
تفسیر این روایات ظاهرا مختلف، این گونه است كه «نعیم» یك معنی بسیار گسترده دارد كه همه ی مواهب الهی را اعم از معنوی مانند دین و ایمان و اسلام و قرآن و ولایت و انواع نعمت های مادی را اعم از فردی و اجتماعی شامل می شود.
نعمت «ایمان و ولایت»، چون اهمیت بیش تری دارند، بیش تر سؤال می شود، كه آیا حق آن ها ادا شده است یا نه؟
ظاهرا روایاتی كه نعمت مادی را از شمول این آیه نفی می كند ناظر به این معنا است كه شما نباید مصداق های مهم تر را رها كرده و به مصداق كوچك تر روی آورید و در حقیقت هشداری است به مردم در زمینه ی سلسله ی مراتب مواهب و نعمت های الهی و این كه در برابر آن ها مسؤولیت سنگین دارند. [3] .
به هر حال راه رسیدن به مرتبه ی كامل خداشناسی و توحید، معرفت نسبت به اهل بیت علیهم السلام و پیروی از آنان می باشد.
قبول ولایت موجب تقرب به درگاه خداوند متعال می گردد.
من كه عمری از تو دارم عزتم را یا حسین
آبرو و افتخار و شوكتم را یا حسین
خلوتی دارد دلم با تو ببین در چشم من
می توان دید اشتیاق صحبتم را یا حسین
ای فروزان مهر آزادی، ولا و مهر تو
كرده تأمین در دو عالم عزتم را یا حسین
شكر لله از نخستین روز عمر من خدا
با ولای تو سرشته فطرتم را یا حسین
ای تمام هستی من، وقف عشقت كرده ام
جان خود را، اشك خود را، فرصتم را یا حسین
در ره عشق تو گر چه پای من لغزیده است
از كرم بر من ببخشا غفلتم را یا حسین
من گنه كردم، ولی از روی تو شرمنده ام
بر رخم بنگر تو اشك خجلتم را یا حسین
حاجت من، دیدن روی تو وقت مردن است
جان زهرا خود برآور حاجتم را یا حسین [4] .
زایر تقاضا می كند كه این نعمت از او سلب نشود، چرا كه مهم ترین سؤال در قیامت، از همین نعمت است. خداوند می فرماید:
(ثم لتسألن یومئذ عن النعیم)؛ [1] آن گاه از نعمت ها شما را در آن جا باز می پرسند.
ابوحنیفه از امام صادق علیه السلام درباره ی تفسیر این آیه سؤال كرد.
امام صادق علیه السلام سوال را به او برگرداند و فرمود:
به عقیده ی تو نعیم چیست؟
عرض كرد: غذا است و طعام و آب خنك.
حضرت فرمود:
اگر خدا بخواهد تو را روز قیامت در پیشگاهش نگه دارد تا از هر لقمه ای كه خورده ای و هر جرعه ای كه نوشیده ای از تو سؤال كند باید بسیار درآن جا بایستی!
عرض كرد: پس نعیم چیست؟
حضرت فرمود:
ما اهل بیت هستیم كه خداوند به وجود ما به بندگانش نعمت داده و میان آن ها بعد از اختلاف الفت بخشیده، دل های آنان را به وسیله ی ما به هم پیوند داده و برادر خود ساخته، بعد از آن كه دشمن یكدیگر بودند و به وسیله ی ما آن ها را به اسلام هدایت كرده است. آری! «نعیم» همان پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم و خاندان او است. [2] .
در تفسیر نمونه آمده است:
تفسیر این روایات ظاهرا مختلف، این گونه است كه «نعیم» یك معنی بسیار گسترده دارد كه همه ی مواهب الهی را اعم از معنوی مانند دین و ایمان و اسلام و قرآن و ولایت و انواع نعمت های مادی را اعم از فردی و اجتماعی شامل می شود.
نعمت «ایمان و ولایت»، چون اهمیت بیش تری دارند، بیش تر سؤال می شود، كه آیا حق آن ها ادا شده است یا نه؟
ظاهرا روایاتی كه نعمت مادی را از شمول این آیه نفی می كند ناظر به این معنا است كه شما نباید مصداق های مهم تر را رها كرده و به مصداق كوچك تر روی آورید و در حقیقت هشداری است به مردم در زمینه ی سلسله ی مراتب مواهب و نعمت های الهی و این كه در برابر آن ها مسؤولیت سنگین دارند. [3] .
به هر حال راه رسیدن به مرتبه ی كامل خداشناسی و توحید، معرفت نسبت به اهل بیت علیهم السلام و پیروی از آنان می باشد.
قبول ولایت موجب تقرب به درگاه خداوند متعال می گردد.
من كه عمری از تو دارم عزتم را یا حسین
آبرو و افتخار و شوكتم را یا حسین
خلوتی دارد دلم با تو ببین در چشم من
می توان دید اشتیاق صحبتم را یا حسین
ای فروزان مهر آزادی، ولا و مهر تو
كرده تأمین در دو عالم عزتم را یا حسین
شكر لله از نخستین روز عمر من خدا
با ولای تو سرشته فطرتم را یا حسین
ای تمام هستی من، وقف عشقت كرده ام
جان خود را، اشك خود را، فرصتم را یا حسین
در ره عشق تو گر چه پای من لغزیده است
از كرم بر من ببخشا غفلتم را یا حسین
من گنه كردم، ولی از روی تو شرمنده ام
بر رخم بنگر تو اشك خجلتم را یا حسین
حاجت من، دیدن روی تو وقت مردن است
جان زهرا خود برآور حاجتم را یا حسین [4] .
[1] تكاثر «102»، آيه ي 8.
[2] مجمع البيان، ج 10، ص 535.
[3] تفسير نمونه، ج 27، ذيل آيه ي مورد بحث، ص 286.
در تفسير الميزان، به نقل از كافي، از امام صادق عليه السلام روايت آورده كه آن حضرت چنين فرمود: خداوند كريم تر از آن است كه به شما خوراكي بدهد نوش جان كنيد، بعد مؤاخذه نمايد و بازجويي كند «و لكن يسئلكم عما انعم عليكم بمحمد و آل محمد» ولي از شما راجع به نعمتي كه به بركت محمد و آل محمد عليه السلام داده، خواهد پرسيد.
مرحوم علامه طباطبايي رحمه الله در تفسير بيان السعاده، روايات را به اين صورت جمع كرده است: «تحقيق در اين مقام، اين است كه نعمت همان طوري مرارا ذكر كرده ايم نعمت نيست، مگر ولايت و هر چيزي كه ما را به ولايت مي رساند. و هر چيزي كه از ولايت منقطع باشد، نقمت است گرچه به صورت ظاهر، نعمت باشد».
[4] سيد هاشم وفايي.